Natuurverf, voordelen en soorten

Door de coronacrisis spenderen we veel meer tijd binnenshuis. De creatieve zielen voelen het kriebelen om de muren, deuren, ramen, plafonds en trappen een nieuw likje verf te geven. Wie natuurverf voor zijn schilderwerken overweegt, kan in dit artikel de nodige inspiratie opdoen. Lees meer over natuurverf, voordelen en welke soorten er bestaan.

Maar wat bedoelen we nu precies met ‘natuurverf’? Zowel synthetische als natuurlijke verven bestaan uit verschillende bestanddelen: een bindmiddel dat ervoor zorgt dat de verf een homogeen product vormt, een vloeibaar oplosmiddel (meestal water), pigmenten die de kleur van de verf bepalen en hulpstoffen die de kwaliteit van de verf verbeteren (beter bewaren, bescherming tegen roest, resistentie tegen schimmel…). 

Natuurverven bevatten in tegenstelling tot synthetische verven een zo groot mogelijk aandeel aan nagroeibare of minerale grondstoffen. Nagroeibare grondstoffen zijn elementen die de natuur op korte termijn opnieuw aanmaakt, minerale grondstoffen worden gewonnen uit mineralen en gesteenten die in de natuur voorkomen. Voorbeelden zijn natuurlijke oliën, kalk, leem, klei, plantaardige of minerale kleurstoffen (zoals thee, ui, indigo, okeraarde of ijzeroxide) en etherische oliën.

Hoe herken ik natuurverven?

De definitie van natuurverven is jammer genoeg niet strikt omschreven in de Europese normering. Maar hoe kan je dan als consument weten of jouw natuurverf wel koosjer is? Staar je zeker niet blind op labels met de predicaten ‘eco’, ‘groen’, ‘gezond’ of ‘duurzaam’. Richt je steeds tot een specialist die thuis is in de materie. Heb je niet meteen een hulplijn voorhanden? Een goeie indicatie is het etiket van het verfproduct dat je wil aanschaffen. Natuurverfproducenten verbinden zich er namelijk toe om alle grondstoffen die ze in hun producten verwerken te vermelden op de verpakking.

Zijn natuurverven ook gezond?

De moeder aller vragen. Natuurlijke grondstoffen kunnen dan wel een milieuvriendelijk alternatief zijn, toch betekent dit niet dat ze per se gezond zijn. Neem bijvoorbeeld terpentijn. Terpentijn is een solvent dat gewonnen wordt uit een hernieuwbare bron dus je zou denken dat het automatisch gezond is. Niets is minder waar. In sommige gevallen bevat terpentijn koolwaterstoffen die kankerverwekkend zijn. Kortom: het is niet omdat grondstoffen natuurlijk of hernieuwbaar zijn dat ze niet schadelijk kunnen zijn voor onze gezondheid.

A variety of paint can samples arranged on a grid.

Natuurverf kopen, welke soorten bestaan er?

Dispersieverf

Dispersieverf is de verzamelnaam voor watergedragen muur- en plafondverven. Natuurlijke dispersieverven zijn samengesteld op basis van natuurlijke grondstoffen zoals krijt, klei of kalk die opgelost zijn in water. Soms voegen producenten nog natuurlijke oliën of harsen toe aan deze verven. Natuurlijke dispersieverven zijn een volwaardig alternatief voor synthetische verven.

Kalkverf

Kalkverf is een muur- en plafondverf op basis van kalkpoeder, dat zorgvuldig geblust is na de verhitting van kalksteen. Door zijn hoge zuurtegraad (kalk is zeer alkalisch) heeft kalk ontsmettende eigenschappen. Daarnaast is het ook schimmelwerend. Kalkverf gedijt goed in vochtige ruimtes met weinig verluchting. Al is het bij toepassing in badkamers aan te raden om een extra laag natuurharsbinder aan te brengen aangezien de verf op zich niet afwasbaar is. Kalkverf is te herkennen aan haar matte uitstraling en is zeer populair bij liefhebbers van organische interieurs.

Leemverf

Een leemverf is dan weer een muur- en plafondverf op basis van fijne leem en klei. Het heeft dezelfde eigenschappen als leempleister en heeft dus eveneens een gunstige invloed op de vochthuishouding in huis. De combinatie met een leempleister ligt voor de hand maar ook kalk- of gipspleister, gipsvezelplaten of oude verflagen kun je bekleden met leemverf. Leemverf is verkrijgbaar in haar typische donkere aardetint en diverse andere kleuren. Wanneer je ze gebruikt in vochtige ruimtes (badkamer, keuken of wc) werk je ze best nog even af met een lazuurbindmiddel om ze afwasbaar te maken.

Lijnolieverf

Lijnolieverf behoort eigenlijk eerder tot de groep van de lakken. Het is een goed hechtende, elastische verf die je perfect kunt aanbrengen op hout, plaatmaterialen en metaal. Deze verf is elastischer dan synthetische verfsoorten. Ze moet wel langer drogen.

Wat zijn de voordelen van natuurverf?

Als je opteert voor natuurverven kies je spontaan voor milieuvriendelijke verven. Het productie-, gebruiks- en afbraakproces is minder schadelijk dan bij klassieke, synthetische verven. Deze laatste worden namelijk uit petrochemische stoffen gewonnen. De kunststofdeeltjes in synthetische verven verontreinigen zo de waterlopen en zeeën.  Natuurverven zijn dampopen en zorgen voor een goede vochthuishouding in je woning. Leemverven zijn bijvoorbeeld ook ideaal om muffe geuren uit je woning te elimineren. Niets anders dan voordelen, toch?

Bron: VIBE