Veilig schilderen: een noodzaak
Traditionele verven en verwante producten zoals verfverdunners of verfverwijderaars kunnen vluchtige organische stoffen (VOS) afgeven. Deze stoffen kunnen schadelijk zijn, zowel voor de gebruiker van het gebouw als voor de schilder. In dit artikel ontdek je welke maatregelen je kan nemen om veilig schilderen te bevorderen.
Bouwheren nemen vandaag de dag talrijke maatregelen om hun woning zo veilig en zo gezond mogelijk te maken. Denk maar aan rook- en CO-melders, luchtzuiveraars of gesofisticeerde ventilatiesystemen. Weinigen staan echter stil bij het feit dat ook de verf op muren, deuren, meubels en vloeren een gezondheidsrisico kan inhouden. Wie met toxische producten schildert of oude verflagen verwijdert, kan worden blootgesteld aan hoge concentraties ‘vluchtige organische stoffen’ (VOS).
Risico tot jaren na aanbrengen
Het betreft toxische stoffen waarvan de uitstoot onveilig kan zijn. Sommige verfsoorten kunnen tot jaren nadat ze werden aangebracht schadelijke stoffen blijven vrijgeven. Het risico voor de gebruiker van het gebouw verkleint echter wel naarmate de verf droogt. Eigenlijk kunnen we stellen dat professionele schilders het grootste risico lopen want zij bevinden zich dag in dag uit in de verflucht. Het is alleszins belangrijk dat beide partijen zich goed bewust zijn van het onzichtbare gevaar dat hierin schuil gaat.
Er bestaan reeds Europese en Vlaamse richtlijnen die de uitstoot van vluchtige organische stoffen die vrijkomen bij het gebruik van bepaalde verfproducten trachten in te perken. Maar helaas bieden deze richtlijnen nog geen waterdichte garantie voor veilig schilderen. Zo legt de Europese richtlijn een maximaal VOS-gehalte op voor verschillende verf- en vernistypes. Sinds 2010 mogen fabrikanten dit VOS-gehalte niet meer overschrijden en hebben tal van synthetische verven een nieuwe samenstelling gekregen. Alleen leidt een lage ‘VOS-inhoud’ niet automatisch tot een lage ‘VOS-emissie’ en is de zaak hiermee dus niet opgelost.
VOS-emissie
Studies hebben aangetoond dat niet de VOS-inhoud bepalend is voor de chemische stoffen die vrijkomen in de binnenlucht, maar wél de VOS-emissie. In Vlaanderen werden er al richtwaarden geïntroduceerd voor VOS-emissies in het Binnenmilieubesluit van 2004, maar deze houden dan weer geen verplichting in.
Er rust dus nog steeds een belangrijke verantwoordelijkheid op de schouders van schilderbedrijven en verfhandelaars. In de punten hieronder overlopen we de enkele belangrijke maatregelen die je als schilder kan nemen voor een veilige verfklus:
Kies verfproducten met een (juist) label
Om te beginnen kan je de positieve keuze maken om enkel met erkende, veilige verfproducten te werken. Wees bij jouw keuze uiterst kritisch en staar je zeker niet blind op verven of merken die de predicaten eco, bio of natuur hanteren. Dat biedt namelijk niet altijd een garantie op een veilig product. Er zijn verschillende labels die de emissies screenen van verfproducten en maximale waardes opleggen, zoals bijvoorbeeld het natureplus-label. Indien een verfproduct dit label heeft behaald, mag je er zeker van zijn dat het product voldoet aan de hoge eisen gesteld door natureplus, een internationale vereniging die de milieu- en gezondheidsbescherming bevordert in de bouwsector.
Verlucht de ruimte goed
Om de invloed op de gezondheid tot een minimum te beperken, blijft het bij de meeste verfproducten aangewezen om goed te verluchten tijdens het verven en de eerste weken na het aanbrengen van de verf. Ook na de plaatsing van nieuwe meubels of bij het gebruik van lijmen of andere schadelijke producten is het trouwens aangewezen om bijkomend te verluchten. Een ventilator alleen voldoet meestal niet om de schadelijke stoffen af te voeren. Zet tijdens de werken de ramen en de deuren dus wijd open.
Gebruik gepaste kledij
Om er zeker van te zijn dat je niet blootgesteld wordt aan giftige dampen, kan je tijdens het uitvoeren van de schilderwerken gebruikmaken van gepaste beschermende kledij en volgelaatsmaskers. Synthetische verven laat je best niet in contact komen met je huid. Draag bij gebruik ervan dus zeker beschermende kledij en handschoenen.
Richtlijnen van bovenaf sluiten de fabricatie en het gebruik van schadelijke verven nog niet volledig uit. Maar met een beetje gezond verstand en een goede productkennis kunnen we de gezondheidsrisico’s drastisch inperken en veilig schilderen bevorderen.
Bron: VIBE
