“Waar de win-win menselijk gericht is en niet puur financieel is er vooruitgang en beschaving”

Karl Vanderplaetse is gepassioneerd door biologische producten. Hij is de bezieler van Adya. Gezondverstandig.be polst naar zijn drijfveren om aan de slag te gaan in de duurzame/ecologische sector. Karl geeft zijn visie op de ecologische sector en heeft enkele tips in petto voor jonge ondernemers die de sprong willen wagen.

1. Wat was voor u de trigger om als duurzaam bedrijf aan de slag te gaan? Wat heeft u over de streep getrokken?

Het zijn twee ervaringen die op een bepaald moment samen tot een besluit hebben geleid. Ik reis al sinds 2000 regelmatig naar Azië. Vooral in Vietnam, Cambodja en Laos kreeg ik langzaam aan de ‘goesting’ om iets te doen. Ter plaatse of in samenwerking met partners.

Het verenigingswerk gaf me niet voldoende. Tegelijk ontmoette ik hier ook mensen die een concept van rechtstreekse samenwerking tussen producenten en retailers wilden opzetten. Dat was te theoretisch en ik ben het zelf verder gaan uitwerken met….Aziatische partners. Zo kwam ik uit op bio producten en coöperatief samenwerken.

2. Waar haalde en haalt u inspiratie om duurzaam te werken?

Als je de puurheid en voedingswaarde van lokale producten hebt beleefd en je ziet hier de industriële productie kan je ofwel dat aannemen ofwel beslissen om zelf bij te dragen in verandering. Ik lees ook auteurs die vooral benadrukken hoe belangrijk biodiversiteit en breder gezien de agro-ecologie is voor onze voedselkwaliteit en voor de leefbaarheid van onze planeet (A. von Humboldt lang geleden, maar nu vooral V. Shiva, S. Kumar, C. Felber, …) Duurzaamheid is toekomstgericht. Tenslotte zijn het ook de mensen in India en Vietnam die me mee inspiratie hebben gegeven door hun kennis van voedsel, landbouw, duurzame handel en concrete projecten ten voordele van de lokale gemeenschappen. 

3. Op welke realisaties op het vlak van duurzaamheid en/of maatschappelijk ondernemen bent u het meest trots en waarom?

Ik ben trots op de samenwerking met de coöperatieven in India en Vietnam. Ze slagen erin iets te betekenen voor hun leden en familie. 

Aankopen van hen is al iets. Hun verhaal brengen via de verkoop hier is al een tweede stap. Bijdragen aan projecten die ze voorstellen is een derde stap. Dat is nu gelukt in Vietnam waar Adya heeft bijgedragen aan de aanleg van een verbindingsweg tussen een dorp en een regionale weg. Er is een link met de families waar ik thee van koop en het was hun voorstel, niet mijn betuttelende keuze van bijdrage. Die volwassen samenwerking op maat van de partner is onze doelstelling.

4. Wat zijn volgens u de meest geslaagde duurzame acties van andere bedrijven en waarom?

Er zijn bedrijven die zwaar inzetten op heel wat duurzame acties tegelijk en daar ook mee uitpakken. Ik vind het ook belangrijk dat mensen weten van welk bedrijf ze wat kopen, meer specifiek welke bron er achter zit, welke groep mensen betrokken is of geholpen wordt, enz. Ik ken ook bedrijven die intern focussen op duurzaamheid en kansen geven aan mensen die moeilijk toegang hebben tot de arbeidsmarkt. Alle lof voor hun inzet en maatschappelijke betrokkenheid. Waar de win-win menselijk gericht is en niet puur financieel is er vooruitgang en is er beschaving. Waar er met respect voor de mens, de leefomgeving en natuurlijke diversiteit wordt gewerkt, dat zijn bedrijven met toekomst en zij verdienen volgers en kopers. Zo simpel is het.

5. Is er volgens u nog een toekomst voor bedrijven die niet met duurzaamheid bezig zijn? Waarom (niet)?

Het zou zo moeten zijn dat bedrijven die daar niet op inzetten niet meer gevolgd worden door de mensen. Dat vraagt eerst een gedragsverandering of bewustmaking. Die bewustmaking kan je bereiken door als bedrijf je product te promoten met nadruk op wat je bereikt in menselijkheid, directe handel, duurzame verpakking, betere energiegebruik, etc. Dat is inderdaad bottom-up en wellicht middellange termijn, maar uiteindelijk zal dan elk bedrijf dat in de ‘menselijke markt’ wil blijven zich daar op moeten toeleggen. 

6. Welke tips kan u geven aan bedrijven en ondernemers die wel interesse hebben in duurzaamheid, maar de sprong nog niet gewaagd hebben?

Ik denk dat je dan eerst doelstellingen moet opstellen. Wat wil je bereiken en wat is de beste en meest duurzame manier om dat te bereiken.

Het is bij ons ook niet allemaal tegelijk mogelijk. Ik mis nog info en partners inzake duurzame verpakkingen bijvoorbeeld. Voor veel aspecten is tijd nodig. Je kan ook niet van bij het begin in alles investeren om 100 % duurzaam te zijn. Kijk eens wat in je sector of doelsector nodig is, beter kan en maak er een doelstelling van. Je kan dan ook alle andere punten van duurzaamheid concretiseren naarmate je vordert in je bedrijfsvoering. Het is in elk geval motiverend om te zoeken naar oplossing op punten waar je in duurzaamheid nog niet goed scoort (zoals wij met de verpakkingen). Dat is deel van de ontwikkeling. 

7. Probeert u collega-ondernemers ervan te overtuigen om duurzamer te werken? Hoe

Het is door te praten over de eigen ervaringen dat je anderen soms kan aanzetten tot actie of verdere opzoekingen. Ook, veronderstel ik, kan je door je verhaal te brengen onrechtstreeks andere bedrijven of mensen aanzetten tot reflectie. Omgekeerd pik ik ook veel op van lectuur of presentaties van andere bedrijven. We moeten er elkaar in blijven inspireren. Dat is die bottom-up benadering die uiteindelijk ook maatschappelijk belangrijk is.