Hoe wij voor een duurzame afvalverwerking gaan

België is sinds 2003 Europees koploper als het aankomt op afval recycleren en verwerken. Ons systeem met de ‘blauwe zak’ wordt al jaar en dag in heel Europa met argusogen bekeken. In 2019 besliste Fost Plus, de organisatie die begon in de privésector, maar ondertussen samen met OVAM een nationale bevoegdheid heeft, nog een stapje verder te gaan. Er werd een systeem uitgedokterd dat er tegen 2021 voor moet zorgen dat elk gezin in Vlaanderen alle verschillende soorten plastic kwijt kan in onze oude, vertrouwde ‘blauwe zak’. Een prachtig idee, vinden wij! Een voorbeeld van leiderschap en een belangrijke stap in de goede richting. Dat kunnen we enkel beamen, maar we mogen onszelf niet eindeloos veel schouderklopjes geven. Zoals dat altijd geldt, kan het nog altijd een tikkeltje beter. Niet door je levensstijl drastisch aan te passen, maar door enkele kleine, duurzame veranderingen door te voeren. 

Verdeel en heers

Allereerst kan je jezelf afvragen of de afvalemmers die je gebruikt, zelf ook een duurzaam karakter hebben. Het is daarom belangrijk je afval voldoende te scheiden. Restafval aan de ene kant, plastic verpakkingen aan de andere kant. Het klinkt logisch, zeker in ons Belgische systeem, maar je zou ervan schrikken hoe aanlokkelijk het is om alles, gewoon uit gemakzucht, in een enkele vuilbak te gooien. Kies daarom voor een afvalemmer met twee of meer compartimenten. Als je permanent voor de keuze wordt gesteld, ga je automatisch meer sorteren. Dat is pure psychologie en een teken van gezond verstand. Wil je nog een stapje verder gaan? Kies dan voor een afvalscheider die zelf is geproduceerd uit gerecycleerde materialen. Stante pede een dubbel voordeel.

De afvalzakken die je nu gebruikt, hebben ook allerminst een duurzaam karakter. De meeste afvalzakken zijn single-use plastics die de oorzaak zijn van vele ecologische problemen. Zelfs afvalzakken hebben een milieuvriendelijk alternatief. Het afval dat je nu weggooit, kan je misschien ooit terugzien in de vorm van een afvalzak. Het is een van de weinige momenten waar je van kan zeggen dat een vicieuze cirkel wél een goede zaak is. Er bestaan zelfs biovuilniszakken die volledig biologisch afbreekbaar zijn en bij het groenafval kunnen. 

Daar zit een luchtje aan

Vele mensen gooien biologisch afval meteen bij hun restafval, omdat restjes van groenten en fruit snel voor onaangename geuren kunnen zorgen. Daarom staat de ‘groene container’ vaak ver uit de buurt van de keuken. Het grootste probleem is opnieuw gemakzucht. Velen hebben wel de intentie om juist te sorteren, maar hebben liever geen nare geurtjes in de keuken. Er bestaan echter heel wat alternatieven om goed te kunnen sorteren, maar toch die ‘groene bak’ zo ver mogelijk uit de keuken te houden. Er bestaan heel wat kleine afvalbakken met een uitneembare koolfilter, die er voor zorgt dat vieze geuren snel geneutraliseerd worden en de compacte ruimte in de container nooit verlaten. Zo hoef je je nooit te schamen voor een muffe geur in je keuken. 

Natuurlijk kan je ook hier een stapje verder in gaan. Composteren is de boodschap! Door te composteren laat je eigenlijk de natuur gewoon zijn werk gaan, zoals het hoort. Alleen doe je dat gecontroleerd en op kleine schaal. Bovendien verwen je de vogels in je tuin met een vijfsterrendiner. Maar hoe begin je daar nu aan? Een composthoop in de keuken? Dat zou te extreem zijn. Zelfs al heb je geen composthoop, je kan nog steeds heel wat kleine dingen doen om de hoeveelheid groenafval drastisch te verminderen. Zo bestaan er bijvoorbeeld kleine compostemmers die je afval drogen en sterk doen afnemen in volume. Ze nemen amper plaats in in de keuken, dus plaatsgebrek is ook geen excuus. Door de waterdampdoorlatende, volledig biologisch afbreekbare zakjes in de emmers krijgen nare geuren geen kans en kunnen de zakjes rechtstreeks in de ‘groene bak’ of op de composthoop. Handig en duurzaam. 

Huis- tuin- en keukensamoerai

Voor de die-hard compostliefhebbers zijn er enkele alternatieven die het hergebruiken van groenafval nog een pak serieuzer nemen. Door de Japanse Bokashi-methode toe te passen kan je binnenshuis volwaardig composteren. Het woord “bokashi” betekent zoveel als “gefermenteerd organisch materiaal”, een vrij toepasselijke naam dus. De werking ervan is simpel: gooi gewoon al je biologisch afval (dus ook vlees en vis, wat normaal niet in de compostbak mag) in de luchtdichte emmer, strooi er het meegeleverde ferment op, en klaar is kees. Op enkele weken tijd maak je simpel je eigen humus. Door het fermentatieproces komt er natuurlijk ook heel wat vocht vrij. Dat vocht moet natuurlijk ook ergens naartoe. Je mag van geluk spreken, want het vocht dat wordt gecreëerd door deze methode, is ideaal als afvoerreiniger en verdund ook als vloeibare mest voor je planten. Op deze manier kan je letterlijk al je groenafval verwerken en ben je weer een stapje dichter bij een afvalvrij leven.